фото AP
Мюнхен 15 ақпан Рейтер
Украина президенті Владимир Зеленский Мюнхен конференциясында сөйлеген сөзінде еуропалық армия құруға шақырды. Ол Еуропа бұдан былай АҚШ-тың қорғауына сене алмайтынын және Вашингтон есептесетіндей өзінің күшті армиясы болуы керек екенін айтты. Ол сондай-ақ келіссөздерге Украина қатыспаған жағдайда Ресеймен жасалған бітімгершілік келісімін қабылдамайтынын айтты және Путин Дональд Трампты 9 мамырда Мәскеуде өтетін шеруге шақыруға тырысатынын және оны құрметті көшбасшы ретінде емес, өзінің шоуының бір элементі ретінде қарастыратынын айтты.
Мюнхен қауіпсіздік конференциясындағы эмоционалды сөзінде Украина президенті Владимир Зеленский АҚШ вице-президенті Дж. Д. Вэнстің мәлімдемелеріне сілтеме жасай отырып, Еуропа мен АҚШ арасындағы қарым-қатынастардың өзгергенін атап өтті. Ол Еуропа елдеріне қауіп төнген кезеңдерде Американың қолдау көрсетуден бас тартуы мүмкін екенін жоққа шығара алмайтынын атап өтті. Бұл мәлімдеме Украинадағы соғыс жалғасып жатқан және төртінші жылға аяқ басқалы тұрған тұста жасалды.
Ол еуропалық армияның құрылуы, оның ішінде Украина қарулы күштері де бар, континент қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және өздері шешім қабылдауы үшін маңызды деп санайды.
Зеленский АҚШ-тың өзгеріп жатқан басымдықтары аясында Еуропа қауіпсіздік мәселелері бойынша біртұтас дауысқа ие болуы керек екенін атап өтті. Трамп әкімшілігінің шенеуніктері соңғы күндері Еуропа өз қорғанысы үшін басты жауапкершілікті өз мойнына алуы керек деп ашық айтты, өйткені АҚШ қазір шекара қауіпсіздігі және Қытайға қарсы тұру сияқты басқа басымдықтарға көңіл бөлетінін мәлімдеді. Дегенмен, олар АҚШ-тың НАТО-ның трансатлантикалық әскери альянсына мүше болып қалатындығын да атап өтті. Осыған орай Зеленский «Америка Еуропаның қайда бара жатқанын көруі керек, — деді және еуропалық саясаттың бұл бағыты жай ғана болашағы бар бағдар емес, ол Американы күшті Еуропа жағында тұруға мәжбүр етуі керек» деп ескертті.
Трамп Еуропа мен Украина басшылығын елемей осы аптада Путинге телефон шалып, Украина бойынша бітімгершілік келіссөздердің дереу басталатынын жариялауы, олар үшін ту сыртынан берілген соққы болды.
Зеленский АҚШ президенті Дональд Трамп пен Владимир Путиннің ықтимал кездесулеріне алаңдаушылық білдірді, әсіресе келіссөздер өзінің Трамппен кездесуіне дейін болса, Украина АҚШ пен Еуропамен бірлескен стратегияны дайындау қажеттігіне баса назар аударды.
Зеленский еуропалық көшбасшыларға егер Украинадағы соғыс сәтсіз аяқталса, дайындалған, соғыс сынағынан өткен Ресей сарбаздары Еуропаға шабуыл жасай алатынын ескертті. Ол Ресейдің әскери экспансиясының қауіптілігіне тоқталып, Белоруссияға әскер енгізу мүмкіндігін атап өтті.
Осыған дейін кейбір еуропалық елдер НАТО аясында ынтымақтаса отырып, біртұтас еуропалық армия құруға құлқы болмады. Себебі АҚШ-тың «қалқанына» сеніп келген еді. Зеленский Еуропаның әскери қуатын нығайту экономикалық жағынан пайдалы екендігін және жұмыс орындарын да қамтамасыз етеді деп сендірді.
