Суретті ЖИ салды
19 қараша күні АҚШ-тың Axios басылымы Трамп әкімшілігі Украинадағы соғысты тоқтатудың жаңа жоспарын әзірлеу үшін Ресеймен жасырын түрде кеңесіп жатқанын хабарлады.
АҚШ-тың 28 тармақтан тұратын жоспары президент Трамптың Газа келісіміне қол жеткізудегі тәжірибесіне негізделген. Ресейдің жоғары лауазымды шенеунігі Axios басылымына жоспарға оптимистік көзқараспен қарайтынын айтты. Украина мен оның еуропалық қолдаушылары оған қалай қарайтынын әзірге белгісіз.
Axios дереккөздері жоспардың 28 тармағын төрт негізгі санатқа бөлуге болатынын айтты: Украинадағы бейбітшілік, қауіпсіздік кепілдігі, Еуропадағы қауіпсіздік және АҚШ-тың Ресей мен Украинамен болашақ қарым-қатынасы.
Жоспардың Украинаның шығысындағы аумақтық бақылау сияқты даулы мәселелерді қалай шешетіні белгісіз, онда Ресей әскерлері алға жылжыды, бірақ Кремль мәлімдегеннен әлдеқайда аз аумақты басқарады.
АҚШ шенеунігінің айтуынша, жасырын келіссөзді Трамптың арнайы өкілі Стив Виткофф пен Ресейдің арнайы өкілі Кирилл Дмитриев жүргізуде.
Ресейдің егемендік байлық қорын басқаратын және Украина бойынша дипломатиялық келіссөздерге белсенді қатысатын Дмитриев дүйсенбі күні Axios басылымына берген сұхбатында 24-26 қазан аралығында Майамиге сапар шеккен кезде Виткоффпен және Трамп командасының басқа мүшелерімен үш күн бірге өткізгенін айтты.
Дмитриев келісімнің сәтті болу мүмкіндігіне оптимистік көзқарас білдірген, себебі бұрынғы әрекеттерден айырмашылығы, «біз Ресейдің ұстанымы шынымен де естіліп жатыр деп санаймыз».
Екінші жағынан: Виткофф сәрсенбі күні Түркияда Украина президенті Владимир Зеленскиймен кездесуі керек еді, бірақ сапарын кейінге қалдырды, деп хабарлады украин және АҚШ шенеуніктері.
Ал енді Украина жағы бұл келіссөздерден хабардар сияқты. Украина өкілі Axios басылымына Виткоффтың осы аптаның басында Майамиде өткен кездесуде Зеленскийдің ұлттық қауіпсіздік жөніндегі кеңесшісі Рүстем Умеровпен жоспарды талқылағанын растады. «Біз американдықтардың бірдеңемен айналысып жатқанын білеміз», — деді украин шенеунігі.
Ал енді Ақ үйдің ресми өкілі Axios басылымына берген сұхбатында «Президент кісі өлтіруді, соғысты тоқтату туралы келісімге келудің уақыты келді деп анық айтты. Президент Трамп екі жақ икемділік көрсетсе, бұл мағынасыз соғысты тоқтатуға мүмкіндік бар деп санайды», — деді
Дмитриев Axios басылымына негізгі идея Трамп пен Ресей президенті Владимир Путин тамыз айында Аляскада келіскен қағидаттарды алып, «Украина қақтығысын шешу, сондай-ақ АҚШ пен Ресей арасындағы қарым-қатынасты қалпына келтіру және Ресейдің қауіпсіздік мәселелерін шешу» ұсынысын әзірлеу екенін айтты. «Бұл шын мәнінде әлдеқайда кең ұғым, негізінен: «Біз тек Украинада ғана емес, Еуропада ұзақ мерзімді қауіпсіздікті қалай қамтамасыз ете аламыз?» деген сұрақ туындайды», — деді ол.
Дмитриевтің айтуынша, мақсат — Трамп пен Путиннің келесі кездесуіне дейін бұл мәселе бойынша жазбаша құжат дайындау. Будапешттегі көшбасшылар саммитінің жоспарлары әзірге кейінге қалдырылды.
Дмитриев бұл күш-жігердің Ұлыбританияның Газа жоспары сияқты Украина үшін бейбітшілік келісімін әзірлеу әрекетімен мүлдем байланысы жоқ екенін мәлімдеді, оның айтуынша, бұл жоспардың табысқа жету мүмкіндігі жоқ, себебі ол Ресейдің ұстанымын елемейді.
Ресей елшісі американдық тарап қазіргі уақытта украиндықтар мен еуропалықтарға қазіргі көзқарасының «артықшылықтарын» түсіндіріп жатқанын мәлімдеді.
«Бұл Ресейдің шайқас алаңында қосымша жетістіктерге жетуі аясында болып жатыр», — деп қосты ол, Мәскеудің ықпалы артып келе жатқанын атап өтті.
АҚШ шенеунігі Ақ үйдің жаңа жоспар туралы тек украиндықтарды ғана емес, сонымен қатар еуропалық шенеуніктерді де хабардар ете бастағанын растады.
Шенеунік Ақ үй украиндықтар мен еуропалықтарды өз жағына қаратудың нақты мүмкіндігі бар деп санайтынын және жоспар әртүрлі тараптардың ұсыныстарына бейімделетінін мәлімдеді.
«Біз қазір бұл жоспарды жүзеге асырудың уақыты келді деп есептейміз. Бірақ екі тарап та тәжірибені есепке алып, шынайы болуы керек», — деді АҚШ шенеунігі
