Фотография: AP
«Гардиан» газеті Тайванға қысым күшейгені туралы мақала жариялады. Мақалада 2024 жылы Қытай әуе күштері Тайванның әуе кеңістігін бұзып кіріп, 3000-нан астама қауіпті жағдай жасағаны туралы баяндалады. Егер осыған дейінгі жылдармен салыстыратын болсақ, онда оның екі еске өскенін көреміз. Егер 2022 жылы 2021 жылмен салыстырғанда екі есе өсіп, 1727 рет қауіп төндірсе , ал 20023 жылы сол мөлшерде қалды.
Қытай армиясының осындай қысым жасау шаралары толық ауқымды басып алу мүмкіндігін арттырады. Тайвань армиясының бұрынғы қолбасшысы Ли Си-Миннің пікірінше, Бейжің алдағы он жылда аралды толық басып алуы мүмкін.
Сарапшылар Қытайдың тұрақты қысым жасауы Тайваньның ресурстарына зиян келтіруде, бірақ оны жаулап алу қаупі әзірге төмен болғандықтан, оны берілуге көндіре алмады деп есептейді.
Си Цзиньпиннің Тайванды аннексиялауға бел байлағанын және оны «қайта бірігу» деп атаған шараның бір бөлігі ретінде қабылдағаны ешкімге құпия емес. Ол оны Қытай Коммунистік партиясының (ҚКП) бақылауына алуға, қажет болған жағдайда оны «отанына күшпен қосу» туралы бірнеше рет, соның ішінде 2025 жылы халыққа жаңа жылдық үндеуінде жариялап, қатаң түрде айтты.
Дегенмен, Тайванға тікелей әскери шабуыл жасамай қысым көрсету әрекеті ауа райын бақылауға арналған шарларды ұшырудан бастап, ұшақ тасығыш алып кемелерді ( авианосец) қолдана отырып, қорқыту шаралары бірінен кейін бірі жалғасуда. Сонымен бірге бұл шаралар тек әскери ғана емес, құқықтық және кибершабуылдармен, жалған ақпарат тарату науқанымен, дипломатиялық және сауда қатынастарын шиеленістіру сияқты амалдармен қатар жүргізілуде. Бірақ Қытай толық ауқымды басып алуға қабілетті болмаса, Тайвань берілмейді, мұндай тактиканың «мағынасы жоқ», — деді Тайвань армиясының бұрынғы басшысы адмирал Ли Си-Мин The Guardian газетіне берген сұхбатында. «Негізгі стратегия – бізді капитуляцияға мәжбүрлеу», - деді Ли.
Оның айтуынша, Қытай армиясының Тайванға бағытталған тактикасын төрт түрге бөлуге болады. «Қорқыту» тактикасы Тайваньның әуе қорғанысы аймағына күн сайын дерлік шабуыл жасауды, ал «мәжбүрлеу» тактикасы қоршау немесе карантинді, «жазалау» — зымырандармен шабуылдауды, ал «жаулап алу» — толық басып алуды қамтиды.
Мәжбүрлеу тактикасын Тайвань әскери-теңіз күштерінің қолбасшысы адмирал Тан Хуа қазан айында «Экономистке» берген сұхбатында «анаконда стратегиясы» деп атады. Бұл стратегия Тайванға қысым көрсетуге, оның қарсы жауап беру жүйесін жеңуге, қателесуге мәжбүрлеуді қамтиды және сәл қате кеткен жағдайды қоршауға алу саясаты жүзеге асырылады.
Өткен аптадағы соңғы оқиға — болжам бойынша Қытай кемелері Тайванға баратын теңіз астындағы байланыс кабельдерін кескен немесе зақымдаған. Байланыстың үзілуі, сарапшылардың пікірінше, блокада немесе шабуыл жоспарының бір бөлігі болуы мүмкін.
Ли Қытайдың қорқыту стратегиясы Тайваньның тәуелсіздігін жариялауына жол бермеуге бағытталғанын және оның пікірінше, осы уақытқа дейін сәтті болғанын айтты
